Ortodonti, dişlerdeki çapraşıklıkları, çene kemiklerinin birbirleri ile pozisyonlarını inceleyen ve bu konulardaki sorunları tedavi eden diş hekimliği dalıdır. Ortodonti tedavisi hastanın estetik açıdan görünümünü düzeltmenin yanı sıra temelde çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını iyileştirmeyi amaçlar. Tedavi sonucunda ideal bir çene ilişkisi ve düzgün bir diş dizilimi sağlanmış olur.
Bu hedeflere ulaşmak için diş telleri, şeffaf plaklar (invisalign), çene apareyleri gibi bir dizi tıbbi diş materyali kullanılır.
Ortodontik tedavi birkaç nedenden dolayı önemlidir:
Dişlerin ve çenenin hizalanması, hastanın zaman içerisinde yaşayacağı kapsamlı diş ve eklem rahatsızlıklarını engelleyebilir.
Ciddi çene problemlerinde, koruyucu ortodontik tedaviler ileride gelişebilecek çene operasyonlarını önleyebilir.
Ortodontik tedavi ile yüz estetiği ve dudak pozisyonu iyileştirilebilir. Ortodonti tedavisi dişlerin sadece düzeltilmesinin yanı sıra, çene ve dudak estetiği açısından da oldukça önemlidir.
Süt Dişlerinin Erken Kaybı
Kötü Ağız Hijyeni
Dişler Arasındaki Boşluklar
Diş Eti Rahatsızlığı
Travma
Parmak Emme
Ağızdan Nefes Alma
Yetersiz Beslenme
Ortodontik tedaviye başlamadan önce diğer tüm tedavilerin (dolgu, çekim, diş eti tedavisi vs.) bitmiş olması gerekmektedir. Bu süreçte hekiminiz, çürük risk analizinizi yapıp gerekli koruyucu tedaviler için sizi yönlendirecektir. Tedavi planlamasının etkili bir biçimde yapılmasına yardımcı olacak panoramik röntgen filmi çekilir. Tedavi öncesi ve sonrası olmak üzere, tedaviye yol gösterici olacak yüz, ağız ve dişlerinizin fotoğrafları çekilir. Yine tedavi ve teşhis aşaması için üst çene ve alt çeneden, kişiye özel teşhis modeli oluşturulmasını sağlayan ölçüler alınır. Tüm bu ölçümleme ve analizler sonucunda teşhise göre size alternatifli bir tedavi planı sunulur.
Tedavi planınız yapıldıktan sonra braketler her bir dişe tek tek özel bir yapıştırıcı ile yapıştırılır, ışınla sertleştirilir. Dişlerin tamamına braketler yapıştırıldıktan sonra ark teli braketlerin içinden geçirilir.
Tedavi başladıktan sonra, ortodonti uzmanınıza ayda 1 kez kontrole gitmeniz gerekecektir. Bu kontrollerde braketlerin durumu kontrol edilir ve tedavinizin seyrine göre tel değişikliği yapılır.
Tedavinin uzamaması ve kesintiye uğramaması açısından ortodontik kontroller kesinlikle aksatılmamalı ve hekim tavsiyelerine mutlaka uyulmalıdır.
Teller takıldıktan sonra dişlerde bir basınç hissedebilirsiniz, bu ağrı hissi ve sıkılık dişleri hareket ettirmek için kullanılan kuvvettir. 1 hafta içerisinde geçmektedir.
Bazı ortodontik tedavilerde diş çekilebilir. Ortodontik tedavilerde diş çekimi, önemli yer kazanma yollarından biridir.
Eğer ileri derecede ortodontik bozukluğunuz varsa, çeneniz önde veya geride ise yine bozukluğun şiddetine göre ortodontik cerrahiye başvurulabilir. Ortodontik tedavi, çene bozukluğunu tek başına tedavi edemediği zaman, ağızda braketler varken ve tedavi devam ederken çene ameliyatı yapılabilir.
Tedavi süresi her hastanın ortodontik problemine göre değişiklik gösterir. Genellikle 8 ay ile 30 ay arasında değişen bir periyotta devam edebilir. Diş teli tedavi süresi hekimin bilgisine, özenine ve hastanın işbirliğine bağlıdır.
Diş teli takıldıktan sonraki bir haftalık adaptasyon sürecinde konuşmada hafif bozukluklar meydana gelebilir. 1 hafta sonunda konuşmanızda göreceğiniz değişiklikler ortadan kalkmış olacaktır.
Ağızdaki tellerin çok hassas olduğunu düşünürsek özellikle yemek esnasında ısırma hareketi yapılmamalı, sert şeyler yenmemeli, yiyecekler mümkünse bölerek kesilerek yenmelidir. Kola ,soda gibi asitli içeceklerden uzak durulmalı, içilecekse pipet ile içilmelidir. Sakız, lokum vb. yapışkan yiyecekler tüketilmemelidir.
Braketleri ve telleri yerinden oynatacağı için tüm çerezler yasaktır.
Diş telleri takıldıktan sonra ağız içi hijyenine daha çok dikkat etmek gerekir. Eğer dişler ve braketler olması gereken şekilde temizlenmezse diş teli ağızda uzun süre kaldığından diş çürüklerine sebep olabilir. Aynı zamanda braketlerin araları yiyecek ve bakteri birikimine müsait olduğu için çeşitli aparatlar kullanılarak temizlenmesi gerekmektedir.
Diş teli kullanan hastalar her gün mutlaka dişlerini temizlemelidir. Temizlenmeyen dişlerde bakteriler braketlerin etrafına yerleşerek aralarında birikir ve diş taşına neden olur.
Diş tellerine zarar vermemek için kesinlikle yumuşak uçlu, küçük başlı ve düz diş fırçası kullanılmalıdır. Ayrıca diş aralarına ulaşmak için diş arası (arayüz) fırçaları kullanılmalıdır.
Ortodontik tedavi ile dişlerin düzeltilmesi her yaşta mümkündür. Tedavi öncesi klinik muayene ile detaylı bir kişisel planlama yapılarak erişkinlerde de diş telleri uygulanabilir.
Ortodonti tedavisi bitiminde teller çıkarıldıktan sonra dişler temizlenir. Tedavi sonrası elde edilen sonucun korunması da en az tedavi kadar önemlidir. Bu nedenle tedavi bitiminde dişlerinizin eski haline gelmesini engellemek adına, pekiştirme dediğimiz sabit ya da hareketli koruyucular hazırlanır.
Sabit koruyucular ön dişlerin iç yüzeylerine, dişleri birbirine sabitleyecek şekilde yapılır. Konuşma ve diş fırçalamayı etkilemezler.
Hareketli koruyucular dişlerin ölçüsü alınarak yapılır. Şeffaf olan bu koruyucular da dışarıdan görünmez ve istenildiği zaman çıkarılabilir.